Nhiều người ăn chay không chỉ vì lý do tôn giáo và tín ngưỡng mà còn bởi thức ăn chay ngon và cung cấp nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Sau đây, xin chia sẻ đến bạn đọc một số cách cơ bản để nấu các món chay ngon và đảm bảo được chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
Hiểu biết cơ bản về món chay
Trên thực tế, nghệ thuật nấu món chay khá tinh tế và cầu kỳ, đòi hỏi phải có sự chọn lọc nguyên liệu, kết hợp các nguyên liệu với nhau và sử dụng gia vị phù hợp để có được những món chay vừa ngon, vừa đảm bảo đầy đủ dưỡng chất.
Điều cần chú ý là bạn không nên nấu món chay theo công thức của món mặn bởi kết quả là bạn sẽ không bao giờ có được món ăn với hương vị như mong muốn.
Một nguyên liệu có thể làm món chay đậm đà hơn chính là muối tinh bởi muối tinh chứa nhiều chất khoáng và không có hóa chất độc hại. Điều quan trọng cần lưu ý là nên dùng muối trong quá trình bạn nấu thay vì đợi cho đến khi món ăn đã hoàn thành.
Các món súp, hầm và nhiều món chay khác cũng cần có nước dùng. Tuy nhiên, bạn có thể dễ dàng thay thế những loại nước dùng làm từ thịt gà hoặc thịt bò bằng nước dùng rau quả. Đặc biệt, bạn cũng có thể sử dụng rượu vang làm nước dùng để món chay thêm đậm đà.
Thịt cung cấp rất nhiều đạm nhưng khi thịt bị loại khỏi thực đơn chay, bạn có thể thay thế bằng những nguồn cung cấp đạm từ thực vật như đậu phụ, đậu hà lan, đậu phộng, mì, quả hạnh, bánh mì làm từ hạt ngũ cốc chưa qua tinh chế. Thịt chay làm từ đậu nành cũng là một nguồn cung cấp đạm rất tốt.
Để tạo thêm mùi vị cho món rau diếp cá, trước khi chế biến, bạn nên ngâm rau vào nước cốt chanh pha loãng trong tủ lạnh và để khoảng một giờ.
Khi xào các loại rau, củ quả như khoai tây, cà rốt và bí, bạn nên sử dụng đũa vì dùng muỗng có thể làm nát rau quả.
Để làm nước chấm đặc hơn, bạn hãy thử các phương pháp sau: sử dụng bột ngô trộn với nước lạnh (tỉ lệ 1:1), bột gạo lức (tỉ lệ khoảng 5/3 muỗng trà và ½ muỗng nước chấm), tinh bột hoặc bột khoai tây (tỉ lệ 2/3 muỗng trà và ½ muỗng nước chấm).
Một số bí quyết dưới đây giúp bạn chế biến được những món chay vừa ý
1. Chọn lọc nguyên liệu giàu dinh dưỡng
Cần đảm bảo cho những món chay mà bạn dự định nấu phải có đầy đủ dưỡng chất. Hãy dùng các loại đậu, gạo thô và rau xanh có nhiều lá để đáp ứng nhu cầu chất sắt và protein. Đậu lăng, tàu hũ, đậu nành và các loại hạt là nguồn cung cấp can-xi dồi dào. Một bữa ăn chay hoàn hảo không thể thiếu các dưỡng chất và vitamin như B12 và vitamin D, vốn có rất nhiều trong những thực phẩm bổ dưỡng như bột yến mạch.
2. Tránh nấu quá chín
Rau xanh là nguyên liệu khá phổ biến trong các món ăn chay. Để giữ hương vị của các loại rau cũng như bảo quản được lượng chất dinh dưỡng quý giá có trong rau xanh, bạn không nên nấu món ăn quá chín. Thời gian cần thiết để nấu các loại rau xanh không quá 15 phút. Một số cách nấu có thể giúp giữ được chất dinh dưỡng khá tốt trong rau như nướng vỉ, hấp hoặc xào sơ, thậm chí có thể ăn sống.
Đối với những thực phẩm khác, chỉ cần nấu đến khi chúng vừa chín tới. Điều này không chỉ giúp bảo quản các vitamin và khoáng chất mà còn khiến thức ăn không bị khô và nhạt.
Cố gắng giữ hương vị tự nhiên và các dưỡng chất trong rau xanh, gạo, ngũ cốc, đậu... bằng cách sử dụng ít chất béo khi nấu. Đừng nghĩ rằng việc cho thật nhiều bơ hoặc vài lòng đỏ trứng sẽ giúp những món ăn thiếu thịt trở nên đẹp mắt hơn, điều này sẽ chỉ làm cho các món chay mất đi hương vị thơm ngon vốn có từ các nguyên liệu thực vật.
4. Sử dụng các sản phẩm chay
Bạn có thể dễ dàng nấu các món ăn yêu thích, qua việc sử dụng các sản phẩm được chế biến dành riêng cho việc nấu món chay. Ví dụ, những sản phẩm thịt chay được làm từ đậu nành sẽ thay thế cho các loại thịt động vật trong món ăn. Những sản phẩm phục vụ cho việc nấu món chay rất đa dạng và được bán nhiều trong các siêu thị, chợ, cửa hàng thực phẩm…
5. Chế biến nước dùng chay
Đối với món chay, nước dùng làm từ rau củ sẽ thay thế cho các loại nước dùng làm từ thịt.
Ngoài ra, rượu vang cũng là một lựa chọn tốt thay thế cho các loại nước dùng thịt. Hãy dùng vang đỏ cho những món chay có mùi vị đậm và rượu vang trắng dành cho những món có hương vị nhẹ nhàng, tinh tế hơn.
Theo Bảo Thanh (Ẩm thực 365)